Szkolenie podstawowe - ruch drogowy
Pełnienie służby na drodze, czynności na miejscu zdarzenia drogowego oraz kontrola użytkowników - to tylko niektóre z zagadnień ruchu drogowego, które na kursie podstawowym poznają słuchacze szkolenia zawodowego podstawowego. W trakcie półrocznego szkolenia każdy z policjantów poznaje podstawowych zakres działań w ramach zapewnienia bezpieczeństwa w ruchu drogowym.
Kształcenie w zakresie zagadnień ruchu drogowego się zapoznaniem początkujących funkcjonariuszy z podstawami poruszania się po drogach. Słuchacze po zrealizowaniu zajęć będą potrafili określić miejsca, gdzie ustawa Prawo o ruchu drogowym obowiązuje oraz wskazać jej zakres, czyli co ustawa reguluje.
Ponadto obowiązkiem początkującego policjanta jest zaznajomienie się z podstawowymi pojęciami określonymi w ustawie Prawo o ruchu drogowym oraz znakami drogowymi obowiązującymi na drogach. Ta umiejętność jest niezbędna w prawidłowym interpretowaniu przepisów oraz podejmowaniu decyzji między innymi podczas kontroli drogowej.
Oprócz podanej ustawy policjanci zapoznają się z rozporządzeniami, których załączniki określają między innymi ilość punktów karnych za dane wykroczenie lub wysokość grzywny w drodze mandatu karnego.
Kolejna partia materiału, którą poznają słuchacze, to obowiązki i uprawnienia policjantów pełniących służbę na drodze. Funkcjonariusze policji muszą znać podstawy prawne pełnienia służby na drogach oraz w jakim zakresie zadania służbowe wymagają posiadania wiedzy specjalistycznej w zakresie kontroli ruchu drogowego. Dzięki posiadaniu wiadomości w tym zakresie policjanci nie zostaną pociągnięci do odpowiedzialności karnej za przekroczenie uprawnień.
W trakcie zajęć słuchacze poznają formy pełnienia służby na drogach oraz sposoby sprawowania nadzoru nad bezpieczeństwem i porządkiem ruchu drogowego. Pełnienie służby na drodze wiążę się także z zakazami, które dotyczą na przykład wykorzystania pojazdu służbowego do celów prywatnych, a także zakaz opuszczania rejonu lub posterunku (z pewnymi wyjątkami).
Funkcjonariusz pełniąc służbę na drodze musi także posiadać wiadomości w zakresie dokumentów jakie ma obowiązek posiadać kierujący i okazać na jego żądanie. W związku z tym słuchacze oprócz identyfikacji dokumentów, weryfikują dane w nich zawarte, poznają sposoby zabezpieczenia ich przed sfałszowaniem. Następnie potrafią określić rodzaje tablic rejestracyjnych sposoby oznaczeń umożliwiających identyfikację pojazdów w tym podać lokalizację numeru VIN w pojazdach.
Kolejnym etapem w szkoleniu podstawowym policjanta jest poznanie podstaw prawnych i faktycznych zatrzymywania dokumentów uprawniających do kierowania pojazdami oraz dopuszczających pojazd do ruchu. W celu zapewnienia bezpieczeństwa w ruchu drogowym policjant musi posiadać wiedzę w zakresie przypadków zatrzymania wymienionych wyżej dokumentów oraz zasady postępowania z nimi bezpośrednio po ich zatrzymaniu. W ten sposób funkcjonariusz już wie, że jego obowiązkiem jest m. in. do zatrzymanie dokumentu prawa jazdy kierującemu, który prowadził pojazd znajdując się w stanie nietrzeźwości lub po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu.
Mając na uwadze taką sytuację na drodze, policjant także fakultatywnie może usunąć pojazd w celu uniemożliwienia takiemu kierującemu dalszego kierowania pojazdem. Jak widać podejmowanie jednej decyzji przez policjanta łączy się z podjęciem kilku następnych, które także musi on podjąć posiadając odpowiednie umiejętności.
W ramach tej części programu słuchacz poznaje także obligatoryjne oraz fakultatywne przypadki usuwania pojazdów po czym potrafi określić czynności związane z usuwaniem, przemieszczaniem oraz blokowaniem kół. Z powyższych czynności w ramach ćwiczeń słuchacz sporządza dokumentację, która ma znaczenie dla prawidłowości wykonania czynności służbowych.
Następnymi umiejętnościami, które słuchacze nabywają na kursie podstawowym jest wykonywanie podstawowych czynności służbowych na miejscu zdarzenia drogowego. Tu słuchacz poznaje pojęcia m. in. wypadek drogowy i kolizja drogowa, zapoznaje się z obowiązkami uczestnika zdarzenia drogowego, obowiązkami funkcjonariusza policji na miejscu zdarzenia drogowego określone przez Komendanta Głównego Policji. Następnie nabywa wiadomości i umiejętności w zakresie podawania sygnałów i poleceń podczas kierowania ruchem drogowym na miejscu zdarzenia drogowego. Ma to istotne znaczenie podczas prawidłowego zabezpieczenia miejsca zdarzenia drogowego.
Dla prawidłowego odzwierciedlenia, odtworzenia przebiegu zdarzenia drogowego słuchacz w ramach ćwiczeń na miejscu kolizji drogowej sporządza dokumentację m. in. protokół oględzin miejsca kolizji drogowej, szkic sytuacyjny, protokół oględzin pojazdu, kartę zdarzenia drogowego dla celów statystycznych, kartę rejestracyjną oraz notatkę urzędową w celu przeprowadzenia dalszych czynności w związku z art. 86 § 1 Kodeksu wykroczeń.
Słuchacze zapoznają się także z różnego rodzaju zdarzeniami drogowymi jakie mogą zaistnieć podczas pełnienia służby w jednostkach terenowych bazując na doświadczeniu zawodowym wykładowców.
Ostatni etap szkolenia to kontrola uczestników ruchu drogowego. Mając na uwadze zdobywane wiadomości i umiejętności podczas zajęć słuchacze musza wykazać się umiejętnością ujawniania wykroczeń lub przestępstw, określania miejsca do kontroli drogowej, bezpiecznego zatrzymywania pojazdu służbowego po uprzednim podaniu sygnału do zatrzymania pojazdu z wykorzystaniem urządzeń nagłaśniających, świetlnych czy za pomocą tarczy lub latarki.
Ponadto, po podaniu podstawy przeprowadzenia kontroli drogowej, słuchacze muszą wykazać się umiejętnością określenia autentyczności dokumentów, sprawdzenia danych w systemach informacyjnych Policji oraz zakwalifikowania czynu zabronionego ustawą i zastosowania przewidzianych prawem środków.
Przy wykonywaniu powyższych czynności każdy słuchać musi odpowiednio udokumentować fakt przeprowadzenia kontroli - zapis w notatniku służbowym, karta rejestracyjna, blankiet mandatu karnego lub notatka urzędowa.
Podczas realizacji programu szkolenia zawodowego podstawowego z zakresu ruchu drogowego słuchacz ma świadomość, że jakiekolwiek czynności służbowe podejmowane wobec osób, w tym wobec uczestników ruchu drogowego muszą być zgodne z prawem, a policjant musi przestrzegać praw człowieka i zasad etyki zawodowej.
(16.2.2015)